Bir kadın Amerikan siyasetini alt üst edebilir mi?

Amerikan siyaseti son yıllarının en hareketli ve en renkli dönemini yaşıyor. Amerika’nın son seçimlerinde çok güçlü adaylarını yenip, New York’un 14. Bölgesinden seçilen ismi Alexandria Ocasio Cortez. Geçen yıl yapılan seçimlerin en parlayan ismi oldu. Bu seçimleri daha ilginç kılan ise Demokratların 8 yıl ardan sonra Temsilciler Meclisindeki çoğunluğu tekrar elle geçirmiş olmaları. Bu ne demek? Senato Cumhuriyetçilerde, Temsilciler Meclisi ise Demokratlarda.

Demokratlar Temsilciler Meclisindeki çoğunluğu elde etmekle kalmayıp, Washington’un en genç ve sıra dışı siyasetçisini de buldu. 1989 doğumlu 30 yaşındaki ve eski bir garson olan Alexandria Ocasio Cortez, Porto Riko’lu göçmen bir ailede doğmuş. New York’un işçi sınıfının üyesi, yani kendini halktan biri olarak tanımlıyor. Annesi temizlik işçisi ve zor şartlar altında büyüyen Cortez’in siyasetteki ilginç yükseliş hayatı.

Bu genç siyasetçi, dans ediyor, ateşli konuşmalar yapıyor, Amerikan Başkanı ile Twitter’da kıran kırana atışıyor. Amerika’nın son yıllardaki parlayan genç siyasetçisi Alexandria Ocasio Cortez. Temsilciler Meclisine girebilme yaşı 25, şimdiden bunu başarabilen ve Demokratların Temsilciler Meclisindeki en genç kadın üyesi. Kısa sürede Amerikan siyasetinin yıldızına dönüştü. Şimdilerde Trump’ın ve parti üyelerinin gözünü korkutan bir isim.

Cortez, 2011 yılında Boston Üniversitesinde Uluslararası İlişkiler ve İktisat eğitimi alarak, çift ana dalla mezun olmuş. Üniversitenin ilk yıllarında babasını kaybediyor, hayat mücadelesi de böyle başlıyor. Hispanik asıllı mimar babasını kanserden kaybetmiş, geçimlerini sağlayabilmek için annesi temizlikten, okul servis şoförlüğüne kadar pek çok farklı işte çalışmış. Kendisi de okul yıllarında Manhattan’da garsonluk yapmaya başlamış. Cortez üniversite yıllarında Ted Kennedy’nin ofisinde staj yapmış. Stajı sırasında İspanyolca bilmesi ve Hispanik asıllı bir aileden geliyor olmasından dolayı Hispanik ve Latinlerin sorunlarıyla birebir ilgilenmiş ve uzmanlaşmış. Staj döneminde yaptığı çalışmaları ve babasının ölümünün ardından yaşadıkları Cortez’in bugünkü siyasi duruşunu da oluşturmuş.

2016 yılında Demokrat Bernie Sanders’ın ofisinde çalışarak, seçim kampanyasında da yer almış. 2018 yılına gelindiğinde ise bizzat kendisi siyasette girmeye karar veriyor. Cortez Demokrat partinin ön seçimlerine katıldığında garsonluk yapmaya devam ediyormuş. Cortez’in seçim bölgesi 14. bölgedeki Bronx ve Queens mahalleleri. Ön seçimlerde Cortez’in rakibi Demokrat partinin deneyimli ismi 57 yaşındaki John Crowley. Crowley, 2 yılda bir yapılan seçimlerin tam 20 yıl boyunca 10 dönem üst üstte kazananı. Crowley seçimleri kaybetmeden önce Demokratların lideri Nancy Pelosi’nin varisi olarak görülüyordu. Amerika’daki seçim sistemine göre, aday olan isimler kampanyaları için bağış topluyor. Cortez ve Crowley’in rakip olduğu seçimlerde Cortez 194 bin dolar, rakibi ise 3.4 milyon dolar toplamış. Cortez’in topladığı bağışların %70’inden fazlası bireysel bağışlar. Seçimlerde tüm gözler Demokratların güçlü ismi Crowley’e çevrilmişken, Cortez bu süreçte basın tarafından ilgi görmemiş. Cortez’de kapı kapı, sokak sokak gezerek kendini tanıtmış. Öyle ki Cortez’in ayakkabıları parçalanmış ve bu ayakkabıları bir koleksiyonda satılmış.

Cortez’in kamusal olarak ciddi bağış almadan, tamamen halkın desteğiyle seçilmiş olması da popülaritesini arttırmaya devam ediyor. Sermaye yönetimini eleştiren ve Temsilciler Meclisindeki oturumda, sermaye temsilcilerine yönelik sözleri ile birkaç gün Amerikan medyasında tartışılmıştı. Gelir dağılımını eleştiren, Amerikan toplumundaki ekonomik sonuçlara vurgu yapıyor olmasından dolayı kamuoyunda büyük destek yarattı.

Seçildikten sonra sosyal medyayı oldukça yoğun kullanan Cortez. Twitter’da da takipçi sayısı her geçen gün artmaya başladı. Bugün rekor bir takipçi sayısı var, bu sayı Trump’ın takipçilerinden sonra en çok takip edilen siyasetçilerden birine dönüşmüş durumda.  Cortez kendini eleştiren Trump için aynı üslupla Twitter’dan cevap veriyor ve ayakkabılarının hikayesini anlatarak seçmenin dikkatini de çekmeyi başarıyordu. ‘’Halkın bir kısmı demokratif sebeplerden dolayı kazandığımı söylüyor. İlk olarak bu yanlış, tüm kesimlerden oy veren seçmenler sayesinde kazandım. İkinci olarak bunu da kampanya ayakkabılarımda görebilirisiniz. Tabanlarına yağmur suyu girene kadar kapıları çaldım. Bu emeğe saygı göstermelisiniz. Kazandık çünkü yarışın dışında da çalıştık.’’

Cortez’in seçim kampanyasının en dikkat çeken öğesi ise, seçim afişleriydi. 60’lı yılların Latin halk savunucularından etkilenen nostaljik afişleriydi. Bu afişler çok ilgi gördü. Bu esnada yapılan seçim anketleri ise Crowley’in seçimleri %100 kazanacağı gözüyle bakılıyordu. Ancak seçim günü geldiğinde Cortez %57 oy ile tam 15 puan farkla kazanmıştı. Bu kadar büyük bir farkla kazanmayı beklemediğini kendi de itiraf eden Cortez. Bu başarısı ile Demokratların yerleşik düzenini de yerle bir etmiş oldu. O dönem Cortez’in nasıl bir bela olacağını bilmeyen Trump ‘’Vay canına! Büyük Trump karşıttı, temsilciler meclisi üyesi ve çoğu kişinin Nancy Pelosi’nin yerine geçeceğini düşündüğü Crowley ön seçimleri kaybetti. Başka bir deyişle kovuldu. Kimse bunun olacağını beklemiyordu. Belki de Başkanına karşı daha nazik ve saygılı olmalıydı.’’ Trump attığı bu tweetle, seçim sonucuna en çok sevinenlerinden biriydi. Temsilciler Meclisi yarışında ise karşısında bu kez Cumhuriyetçi partiden Anthony Pappas çıktı. Cortez bu seçimlerde de 110 bin oy alırken, rakibi Cumhuriyetçi Pappas ise 17 bin oy aldı. Cortez %78’lik bir rekor oy oranı ile Temsilciler Meclisine girdi.

Seçildikten sonra Cortez, Amerika’nın üst sınıfının en çok kazanan kesiminden %70 vergi almasını savunuyor, sağlık sisteminin yetersiz olduğundan, ücretsiz hale getirilmesinden bahsediyor, eğitim, çevrecilik, mülteciler ve göçmen sorunları içinde fırsat eşitliği gibi konuları gündeme getiriyordu. Cortez’i partisindeki diğer Demokratlardan farklı kılan ise kendi deyimiyle bir ‘’Demokratik Sosyalist’’ olmasıydı. Zaferinin ardından daha önce yok sayılan Cortez, bu kez karalama kampanyaları yürütülmeye başlandı. Öyle ki kendisinin üniversite yıllarında çekilmiş videoları eleştirildi. Bu eleştirilerin ardından Amerika’nın yeni fenomeni Cortez ne mi yaptı? Önce dansı hakkındaki yorumları tiye aldı ardından kongredeki odasına dans ederek girdi. Cortez’i karalamaya çalışanlar sadece Cumhuriyetçiler değildi, Demokratların bir kısmı da Cortez’in yükselişini desteklemiyor, acemi ve daha sırasının gelmediğini düşünenlerde hayli fazla. Bunu savunanların başında ise Demokratların başındaki isim Nancy Pelosi.

Cortez Temsilciler Meclisindeki ilk gününde ise Başkanlık ofisindeki iklim değişikliği eylemine katılıyor, sosyal medya üzerinden videolar yayınlıyor ve Amerikan siyaseti içinde büyük bir yeniliğe imza atıyordu. Cortez seçildiğinde, hükümetin kapalı olmasından dolayı Beyaz Saray’daki konuşmasında hedefinde Trump vardı. ‘’Hükümetin kapanmasının duvar meselesiyle hiçbir alakası yok, bunun sınırla da alakası yok, Amerikalıların maddi açıdan iyi olmaları ile hiç ama hiç alakası yok. Bu kapanmanın nedeni Amerikan demokrasindeki çöküş ve devletin en temel normlarının hiçe sayılmasıdır.’’ Cortez’in bu konuşması, Amerikan manşetlerine taşınan en genç kongre üyesi haberiydi. Katıldığı programlarda ise radikal çıkışları ve dobra konuşmalarıyla ilgi odağı olmayı başaran bir isimdi artık. Cortez’i eleştirenler, radikal siyasetçi ve boş bir sayfa olduğunu ima etseler de Cortez’in cevabı hazırdı; ‘’Bana göre bu ülkede fark yaratıp değişime neden olanların tümü radikaller.’’ diyerek, Abraham Lincoln ve Franklin Roosevelt’ten örnekler vermesiydi.

Zor durumdaki insanların yardımcısı olmaya çalışan Cortez, bugün Orta Amerika’dan, Amerika’ya göçen göçmenlerin, göçmen kamplarındaki durumları ve özelliklede göçmen çocuklarına yönelik politikalarıyla, Kongre’de de göçmen sorunlarına en çok dikkat çeken önemli siyasetçilerden biri. Göçmen çocukların tutulduğu kampları toplama kampına benzeten Cortez bu kampları hem kongrede hem de sosyal medya hesabından sık sık gündeme getiriyor. Sert eleştirilerinin odağında ise hükümet var. Elbette böyle genç bir siyasetçinin her hareketi olay oluyor. Cortez bu defada ‘’10 yıl içinde Amerika’nın petrol, gaz ve kömüre olan bağımlığını azaltmak için büyük adımlar atması gerektiğini, karbon nötr gibi bir ekonomiyi geliştirmeyi hedeflediğini’’ (Green New Deal) Yeni Yeşil Anlaşma ile yeni manifestosunu açıklıyor ve Trump içinde; ‘’Irkçı, ırkçıların sesi, kesinlikle ırkçı’’ diyor.

Cortez’in Başkanlık yarışına girebilmesi için alt yaş sınırı 35 yani önümüzdeki 5 yıl boyunca Cortez istese de Başkan adayı olamayacak, en yakın 2024. Ancak 35 yaşında Başkanlık için yarışabilecek. Trump dahil pek çok kişi neredeyse Demokratların liderleri ile karşı karşıya ve kulislerde de kendisini gelecekteki Başkan adayı olarak söz ettirmeyi başardı. Peki Amerikan Başkan adaylığı için Demokrat partide önemli bir isim olabilir mi? Bunu bu süreçteki performansı gösterecek. Cortez hem attığı tweetlerle hem de konuşmasıyla Amerikan siyasetinin yıldız ismi. Tek kişinin tavrı siyasette bir şeyleri değiştirebilir mi, kalıcı düzeni sarsabilir mi? Sorusunun cevabı karşımızda ama bunu da zaman gösterecek. Şimdiden Amerikan kamuoyunda ve medyasında en çok tartışılan genç siyasetçi olma özelliğine sahip. Başkan olmasa da tek kişilik mücadelesiyle Amerikan siyasetinde neleri değiştirebileceğini şimdiden göstermişe benziyor.

 Nurçin ARSLAN

 RUSEN Kafkasya Direktörü