RUSEN[HABER]: Taliban’ın katıldığı Moskova konferansının ayrıntıları

Bir Taliban heyeti cuma günü Rusya’nın başkenti Moskova’da düzenlenen uluslararası konferansa katıldı. Söz konusu katılım Taliban için bir ilk niteliğinde. Bu aynı zamanda Moskova yönetiminin Afganistan’da barışa giden yoldaki rolünün önemini gösteren bir gelişme olarak yorumlandı. Konferansa Kabil hükümeti resmi bir temsilci göndermedi.

Kabil hükümeti resmen katılmadı

Bunun yerine Kabil hükümetine doğrudan bağlı olmayan ancak Afganistan’daki barış sürecine dahil olan Kabil hükümetine yakın Yüksek Barış Konseyi’ne bağlı bir heyet konferansa katıldı. Kabil hükümetini temsil eden heyet, devlet başkanı Eşref Gani’nin ön şartsız barış görüşmeleri yönündeki teklifini yineledi.

Batılı yetkililer ve Kabil hükümeti Moskova konferansına endişeyle yaklaştı. Bu konferans, Rusya’nın bölgedeki çözüm sürecini gasp etme hamlesi olarak yorumlandı.

Yüksek Barış Konseyi sözcüsü İhsan Tahiri yaptığı açıklamada, Taliban ile doğrudan görüşme meselesini gündeme getirdiklerini ve bu görüşmeler için zaman ve yer seçmelerini istediklerini ifade etti. Tahiri henüz herhangi bir anlaşmaya varılamadığını belirtti.

Taliban: ABD ülkeden çekilmeli

Taliban heyeti ise ABD güçlerinin ülkeden çekilmesine yönelik taleplerini sürdürdü. Taliban’ın Siyasi Ofis sözcüsü Muhammed Suheyl Şahin şu ifadeleri kullandı: “Bizim de başkaları gibi bağımsız bir ülkede yaşamaya meşru olarak hakkımız var. Başka ülkelerde bir yabancı ajandamız yok, başka ülkelere dahil olmak ve sabotaj faaliyetleri düzenlemek gibi. Sadece ülkemizi özgürleştirmek ve inşa etmek istiyoruz.”

“Yani bizim ajandamız bu. Bunun için Amerikalılarla görüşmek istiyoruz. Ve onların birliklerinin Afganistan’dan çekilmesini istiyoruz. Aynı zamanda Afganistan’a dair güvenlik endişeleri varsa, bunun üzerine gitmeye ve onlarla konuşmaya hazırız.

Eğer gelecekte de barış, istikrar ve yabancı birliklerin Afganistan’dan çekilmesine dair toplantılar olursa, biz katılmaya hazırız, zira ülkemizde barış istiyoruz. Mevcut savaş safhasına son vermek ve bunu ülkemizin gelişiminin inşası safhasına çevirmek istiyoruz, diğer ülkeler gibi.”

“Rusya’dan silah almıyoruz”

Şahin aynı zamanda ABD tarafından dillendirilen Rusya’nın Taliban’a silah verdiği iddialarını da yalanladı. ABD ve Kabil hükümeti birçok kez Taliban’ın Rusya’dan silah aldığını öne sürmüş ancak bu iddiaya dair bir kanıt sunulamamıştı.

Bölge ülkeleri de katıldı

Rusya Dışişleri Bakanlığı Afganistan sorununun çözümü için bölge ülkelerinin ortak çabalarına ihtiyaç duyulduğunu belirtti. Bu kapsamda Moskova’daki konferansa Çin, Özbekistan, Kazakistan, İran, Hindistan, Pakistan ve Tacikistan gibi Afganistan’ın komşu ülkeleri ve bölge ülkeleri de davet edildi. Aynı zamanda toplantıya daha önce Afganistan devlet başkanı Eşref Gani ile ters düşmüş bazı Afgan siyasetçiler de çağrıldı.

Taliban Kabil hükümeti ile görüşmedi

Kabil hükümeti, ABD, Rusya ve bölgesel aktörlerin barış süreci için büyük çaba sarf ettiği bir dönemde Taliban söz konusu görüşmelerin herhangi bir tarafla uzlaşma için gerçekleştirilmediğini birçok kez deklere etti. Taliban, yabancı güçler ülkeden çekilmeden barış şartlarını görüşmeyeceğini ve Kabil hükümetini bu görüşmelerde muhatap almayacağını ifade ediyor. Hareket uzun süredir söz konusu tutumunu sürdürüyor.

Görüşmeler sürecek

Ekim ayının ortasında Taliban ile ABD arasında ilk doğrudan görüşme gerçekleşmiş, Taliban benzer taleplerini bu görüşmede de sürdürmüştü. Afganistan’da bir barış için girişimlerin bir süre daha devam etmesi bekleniyor. ABD’nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad Taliban yetkilileriyle görüşmek için Katar’a yakın zamanda bir ziyaret gerçekleştirecek.