Zenci Musa

29 Temmuz 2017, 13:50

İlginçtir ki insan bazı tarihi yazılarda Osmanlı Devleti’yle ilintili olarak “sömürgeci” “asimilasyoncu” veya “ihtilalci” gibi sözcüklerin kullanıldığını görebiliyor. Oysa Osmanlı Devleti ırk, din, dil ve dünya görüşlerine bakmaksızın tüm insanları kucaklayan, tek çatı altında toplayan “Millet Sistemi” ile dünya tarihinin gelmiş geçmiş en iyi çok kültürlü yönetim örneğini sergilemiştir. Başka bir bakış açısıyla basitçe ifade etmek gerekirse, Osmanlı Devleti sömürgeci bir anlayışla hareket etseydi günümüzde bazı Avrupa ülkeleri dâhil olmak üzere dünyada pek çok millet Türkçe konuşuyor olacaktı. Zira tarihte kısa süreliğini sömürge olmuş bazı ülkelerde bugün kendi dilini konuşmayan birçok toplum mevcuttur. Nitekim Osmanlı Devleti yaklaşık 500 yıl boyunca dünyanın farklı kıtalarında hüküm sürmüş bir ülke olmasına rağmen bugün Türk Devletleri hariç hiçbir ülke Türkçe konuşmamaktadır.

500 yıl boyunca dünyanın farklı kıta ve bölgelerini yöneten Osmanlı Devleti’nin merkezi olan İstanbul’da bu kültürel çeşitlilik hemen dikkati çekmektedir. Farklı din, ırk, kültür ve geleneğe sahip insanlar Osmanlı himayesi altında sevgi, saygı ve hoşgörü içinde yaşayabilmişlerdi. Dahası devlet yönetiminde dahi son derece kritik görevlere gelebilmişlerdir. Nitekim bu yazının konusunu teşkil eden “Zenci Musa” da böyle bir şahsiyettir…

Zenci Musa, Osmanlı dönemde Sudan’dan gelen ve Devlet-i Aliye’de büyük güven ve ün kazanan kişilerden biridir. Elbette Zenci Musa gibi, Osmanlıya sadık, onu canından aziz bilen ve ayakta tutabilmek için her türlü fedakârlığı yapan örneklerin Osmanlı Devleti’nde sayısı az değildir. Bu kapsamda Yemenli kabile reislerinden Şerif Mehmet Muzaygır, Sanalı Mehmed Mucahid, Saraybosna´nın Delikli köyünden Haydar, Üsküb´ün Vlânık köyünden Hasan Nusret, Şam´ın Kunaytıra ilçesinin Mansure köyünden Abaza Eyüb Benzenç, Medine´nin Asvat mahallesinden Habeşistanlı Mahbub, Girit´in Hanya ilçesinden Arnavut Mamaka Mustafa gibi kişiler bunlar arasında ilk akla gelenlerdendir.

Zenci Musa aslen Sudanlıdır. O dönemde yaşanan bazı gelişmelerden dolayı Osmanlı hayranı olan dedesi ile Mısır’a (Kahire) göç etmiştir. Sonrasında ise babası Girit´e göç etmiştir. Girit´te 1890´lı yılların başında dünyaya gelen Zenci Musa, İslâm ahlâk ve adetlerine göre yetiştirilmek üzere dedesi ile birlikte tekrar Kahire´ye dönmüştür. Kahire’ye dönüşlerinde Türklerin yaşadığı mahallede kalmaya başlamışlardır. Buna bağlı olarak Musa´nın çocukluk arkadaşlarının çoğu Türk ailelerin çocuklarıdır. Böylelikle küçük yaşta Türkçe öğrenme fırsatı bulmuştur.

Zenci Musa gençlik döneminde Osmanlı Devleti’nin Binbaşı Enver Bey komutasındaki Libya-Trablusgarp Başkumandanlığına katılmıştır. 2 metre boyu bulunan Musa sadece fiziksel anlamda çok güçlü değil, aynı zamanda karakteristik açıdan da güçlü bir kişiliğe sahiptir. İtalya’ya karşı savaşan Libya’daki Osmanlı Ordusu lojistik açısından çok zayıf olduğu için tüm dünya İtalya’nın Osmanlı Devleti’ni kolayca yeneceğini düşünüyordu. Ancak Osmanlı Ordusu’ndaki cesaret, inanç ve sadakat bu beklentinin boşa çıkmasını sağlamıştır. İşte savaş koşullarındaki bu cesaret ve fedekarlık döneminde Eşref Sencer Bey tarafından daha sonra Osmanlı Devleti’nde yüksek görevlere gelecek olan Zenci Musa keşfedilmiştir.

Eşref Sencer’in Teşkilat-ı Mahsusa’nın önde gelen isimlerinden biri olması Zenci Musa’nın sonrasında bu teşkilata ayak atmasına vesile olacaktır. Zenci Musa bu teşkilatın mensuplarından biri olarak Balkan Savaşı’nda, Trakya Hükümeti’nin kuruluşunda ve Birinci Dünya Savaşı´nda Sencer beyin yanında savaşmıştır. Ayrıca daha sonra Osmanlı Devleti’nin yaptığı en cesur ve zorlu görevlerden biri olan Yemen’e altın götürme görevinde bulunmuştur. Zira birliğiyle Suudi Arabistan’daki İngilizleri atlayarak Yemen’e yaklaşık 300 altın götürebilmiştir.

Daha sonra emekli olan Zenci Musa, Anadolu’da başlatılan milli mücadeleye destek vermek için İstanbul’a gelmiştir. Ancak burada kalacak yeri ve parası dahi yoktur. Bir gün Yemen’den tanıştığı, dönemin yetkililerinden olan Sait Paşa ile bir cami çıkışında karşılaşır. Zenci Musa’nın iyi durumda olmadığını anlayan Sait Paşa kendisine emeklilik maaşı vermek için bir dilekçe yazmasını ister. Fakat Zenci Musa, “Paşam, ben bu fakir milletten emekli maaşı alamam” diyerek tarihi bir cevap verir. Bunun üzerine Sait Paşa, o dönemde İstanbul’un Hamallar kâhyası olan Ferit Bey’e gider ve bir diğer gelişinde yanında olan kişiye (Zenci Musa’ya) sohbet sırasında iş teklifinde bulunmasını rica eder. Nitekim Zenci Musa ile birlikte Ferit Beyin ziyaretine giderler ve sohbet esnasında Ferit Bey, Zenci Musa’ya Karaköy Gümrüğü’nde kâhyalık yapma teklifinde bulunur. Ancak Zenci Musa’dan yine çok anlamlı bir yanıt gelir ve “Ben kâhyalık yapmam. Onu yaşlı bir Müslüman’a verin. Orda hamallık varsa yaparım” der. Böylece hamallık yapmaya başlar.

1919 yılında Mondros Mütarekesi’nin imzalanmasına müteakip İhtilaf Devletleri İstanbul’u işgal etmiştir. İşgali izleyen günlerde bir İngiliz komutanı İstanbul sokaklarında dolaşırken çok ağır yük kaldıran Zenci Musa’yı görür ve çevredekilere kim olduğunu sorar. Hikâyesini dinlenirken Yemen’deki Osmanlı Ordusu’na altın getirmek için Suudi Arabistan’daki İngiliz birliklerini atlatan Osmanlı Komutanı olduğunu duyunca, Zenci Musa’ya çok büyük teklifler yaparak kendileriyle birlikte çalışmasını ister. Devlet-i Aliye’ye karşı yüksek sadakat taşıyan, cesur ve inançlı Zenci Musa, İngiliz komutana ahlak dersi niteliğindeki şu yanıtı verir; “Her teklif herkese yapılmaz. Bu sözleriniz beni ancak rencide eder. Benim bir devletim var; Devlet-İ Osmanî. Bir de bayrağım var; Ay Yıldızlı bayrak. Ve bir de Kumandanım; Eşref Bey… Bu iş daha bitmedi. Sizinle mücadelemiz sürecek.”

Daha sonra verem hastalığına yakalanan Zenci Musa, bu hastalığa yenik düşerek 1919 yılında İstanbul’da hayata gözlerini yummuştur. Vefat ettikten sonra çantasından bir adet Osmanlı Haritası, Kur’an-ı Kerim, Eşref Bey’in fotoğrafı ve bir kefen bezi çıkmıştır. Milli şairimiz merhum Mehmet Akif Ersoy, Zenci Musa’yı Eşref Bey’le birlikte görevli gittiği Arabistan yolculuğunda tanımış ve daha sonra şiirlerinde onu anlatırken “Eşref Bey’in emireri Zenci Musa, Omzundan arşa yükseldi nebi İsa” demiştir.

Zenci Musa’nın bu hikâyesini okuyup araştırırken bu kadar imanlı, sadık, cesur, fedakâr insanlar yetiştirebilen bir medeniyetin evlatları olan günümüz gençliği olarak halimizden utanır hale geliyor insan. Bu vesileyle Zenci Musa’nın adını “Sudanlı Musa” olarak değiştirerek hem Türk hem Sudanlı gençler arasında daha iyi tanınması için bazı çalışmaların yapılmasının çok yerinde bir girişim olacağını düşünmekteyim. Bu suretle hem geçmişi kahramanlıklarla dolu olan öz medeniyetlerinden ilham almaları teşvik edilecek, hem de bu iki toplumun gençleri arasında yeni bir kültürel diplomasi alanı yaratılmış olacaktır. Bu vesileyle medeniyetimizin daha nice Zenci Musa’lar yetiştirmesi temennisiyle Osmanlının asil kahramanlarından “Sudanlı Musa’ya” Allah’tan rahmet dileriz.

Dr. Tirab Abbkar TİRAB

Konu Hakkında Daha Fazla Bilgi İçin:
http://dergi.altinoluk.com/

Anasayfa


http://alkislarlayasiyorum.com
http://blog.radikal.com.tr/
http://h4bib.blogspot.com.tr/
http://www.yeniakit.com.tr/
http://www.biyografi.info.tr/
http://www.yazete.com/
http://www.biyografi.net/
https://www.youtube.com/
https://www.facebook.com/
http://www.tefekkurdergisi.com/

xosotin chelseathông tin chuyển nhượngcâu lạc bộ bóng đá arsenalbóng đá atalantabundesligacầu thủ haalandUEFAevertonxosofutebol ao vivofutemaxmulticanaisonbethttps://bsport.fithttps://onbet88.ooohttps://i9bet.bizhttps://hi88.ooohttps://okvip.athttps://f8bet.athttps://fb88.cashhttps://vn88.cashhttps://shbet.atbóng đá world cupbóng đá inter milantin juventusbenzemala ligaclb leicester cityMUman citymessi lionelsalahnapolineymarpsgronaldoserie atottenhamvalenciaAS ROMALeverkusenac milanmbappenapolinewcastleaston villaliverpoolfa cupreal madridpremier leagueAjaxbao bong da247EPLbarcelonabournemouthaff cupasean footballbên lề sân cỏbáo bóng đá mớibóng đá cúp thế giớitin bóng đá ViệtUEFAbáo bóng đá việt namHuyền thoại bóng đágiải ngoại hạng anhSeagametap chi bong da the gioitin bong da lutrận đấu hôm nayviệt nam bóng đátin nong bong daBóng đá nữthể thao 7m24h bóng đábóng đá hôm naythe thao ngoai hang anhtin nhanh bóng đáphòng thay đồ bóng đábóng đá phủikèo nhà cái onbetbóng đá lu 2thông tin phòng thay đồthe thao vuaapp đánh lô đềdudoanxosoxổ số giải đặc biệthôm nay xổ sốkèo đẹp hôm nayketquaxosokq xskqxsmnsoi cầu ba miềnsoi cau thong kesxkt hôm naythế giới xổ sốxổ số 24hxo.soxoso3mienxo so ba mienxoso dac bietxosodientoanxổ số dự đoánvé số chiều xổxoso ket quaxosokienthietxoso kq hôm nayxoso ktxổ số megaxổ số mới nhất hôm nayxoso truc tiepxoso ViệtSX3MIENxs dự đoánxs mien bac hom nayxs miên namxsmientrungxsmn thu 7con số may mắn hôm nayKQXS 3 miền Bắc Trung Nam Nhanhdự đoán xổ số 3 miềndò vé sốdu doan xo so hom nayket qua xo xoket qua xo so.vntrúng thưởng xo sokq xoso trực tiếpket qua xskqxs 247số miền nams0x0 mienbacxosobamien hôm naysố đẹp hôm naysố đẹp trực tuyếnnuôi số đẹpxo so hom quaxoso ketquaxstruc tiep hom nayxổ số kiến thiết trực tiếpxổ số kq hôm nayso xo kq trực tuyenkết quả xổ số miền bắc trực tiếpxo so miền namxổ số miền nam trực tiếptrực tiếp xổ số hôm nayket wa xsKQ XOSOxoso onlinexo so truc tiep hom nayxsttso mien bac trong ngàyKQXS3Msố so mien bacdu doan xo so onlinedu doan cau loxổ số kenokqxs vnKQXOSOKQXS hôm naytrực tiếp kết quả xổ số ba miềncap lo dep nhat hom naysoi cầu chuẩn hôm nayso ket qua xo soXem kết quả xổ số nhanh nhấtSX3MIENXSMB chủ nhậtKQXSMNkết quả mở giải trực tuyếnGiờ vàng chốt số OnlineĐánh Đề Con Gìdò số miền namdò vé số hôm nayso mo so debach thủ lô đẹp nhất hôm naycầu đề hôm naykết quả xổ số kiến thiết toàn quốccau dep 88xsmb rong bach kimket qua xs 2023dự đoán xổ số hàng ngàyBạch thủ đề miền BắcSoi Cầu MB thần tàisoi cau vip 247soi cầu tốtsoi cầu miễn phísoi cau mb vipxsmb hom nayxs vietlottxsmn hôm naycầu lô đẹpthống kê lô kép xổ số miền Bắcquay thử xsmnxổ số thần tàiQuay thử XSMTxổ số chiều nayxo so mien nam hom nayweb đánh lô đề trực tuyến uy tínKQXS hôm nayxsmb ngày hôm nayXSMT chủ nhậtxổ số Power 6/55KQXS A trúng roycao thủ chốt sốbảng xổ số đặc biệtsoi cầu 247 vipsoi cầu wap 666Soi cầu miễn phí 888 VIPSoi Cau Chuan MBđộc thủ desố miền bắcthần tài cho sốKết quả xổ số thần tàiXem trực tiếp xổ sốXIN SỐ THẦN TÀI THỔ ĐỊACầu lô số đẹplô đẹp vip 24hsoi cầu miễn phí 888xổ số kiến thiết chiều nayXSMN thứ 7 hàng tuầnKết quả Xổ số Hồ Chí Minhnhà cái xổ số Việt NamXổ Số Đại PhátXổ số mới nhất Hôm Nayso xo mb hom nayxxmb88quay thu mbXo so Minh ChinhXS Minh Ngọc trực tiếp hôm nayXSMN 88XSTDxs than taixổ số UY TIN NHẤTxs vietlott 88SOI CẦU SIÊU CHUẨNSoiCauVietlô đẹp hôm nay vipket qua so xo hom naykqxsmb 30 ngàydự đoán xổ số 3 miềnSoi cầu 3 càng chuẩn xácbạch thủ lônuoi lo chuanbắt lô chuẩn theo ngàykq xo-solô 3 càngnuôi lô đề siêu vipcầu Lô Xiên XSMBđề về bao nhiêuSoi cầu x3xổ số kiến thiết ngày hôm nayquay thử xsmttruc tiep kết quả sxmntrực tiếp miền bắckết quả xổ số chấm vnbảng xs đặc biệt năm 2023soi cau xsmbxổ số hà nội hôm naysxmtxsmt hôm nayxs truc tiep mbketqua xo so onlinekqxs onlinexo số hôm nayXS3MTin xs hôm nayxsmn thu2XSMN hom nayxổ số miền bắc trực tiếp hôm naySO XOxsmbsxmn hôm nay188betlink188 xo sosoi cầu vip 88lô tô việtsoi lô việtXS247xs ba miềnchốt lô đẹp nhất hôm naychốt số xsmbCHƠI LÔ TÔsoi cau mn hom naychốt lô chuẩndu doan sxmtdự đoán xổ số onlinerồng bạch kim chốt 3 càng miễn phí hôm naythống kê lô gan miền bắcdàn đề lôCầu Kèo Đặc Biệtchốt cầu may mắnkết quả xổ số miền bắc hômSoi cầu vàng 777thẻ bài onlinedu doan mn 888soi cầu miền nam vipsoi cầu mt vipdàn de hôm nay7 cao thủ chốt sốsoi cau mien phi 7777 cao thủ chốt số nức tiếng3 càng miền bắcrồng bạch kim 777dàn de bất bạion newsddxsmn188betw88w88789bettf88sin88suvipsunwintf88five8812betsv88vn88Top 10 nhà cái uy tínsky88iwinlucky88nhacaisin88oxbetm88vn88w88789betiwinf8betrio66rio66lucky88oxbetvn88188bet789betMay-88five88one88sin88bk88xbetoxbetMU88188BETSV88RIO66ONBET88188betM88M88SV88Jun-68Jun-88one88iwinv9betw388OXBETw388w388onbetonbetonbetonbet88onbet88onbet88onbet88onbetonbetonbetonbetqh88mu88Nhà cái uy tínpog79vp777vp777vipbetvipbetuk88uk88typhu88typhu88tk88tk88sm66sm66me88me888live8live8livesm66me88win798livesm66me88win79pog79pog79vp777vp777uk88uk88tk88tk88luck8luck8kingbet86kingbet86k188k188hr99hr99123b8xbetvnvipbetsv66zbettaisunwin-vntyphu88vn138vwinvwinvi68ee881xbetrio66zbetvn138i9betvipfi88clubcf68onbet88ee88typhu88onbetonbetkhuyenmai12bet-moblie12betmoblietaimienphi247vi68clupcf68clupvipbeti9betqh88onb123onbefsoi cầunổ hũbắn cáđá gàđá gàgame bàicasinosoi cầuxóc đĩagame bàigiải mã giấc mơbầu cuaslot gamecasinonổ hủdàn đềBắn cácasinodàn đềnổ hũtài xỉuslot gamecasinobắn cáđá gàgame bàithể thaogame bàisoi cầukqsssoi cầucờ tướngbắn cágame bàixóc đĩaAG百家乐AG百家乐AG真人AG真人爱游戏华体会华体会im体育kok体育开云体育开云体育开云体育乐鱼体育乐鱼体育欧宝体育ob体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育开云体育开云体育棋牌棋牌沙巴体育买球平台新葡京娱乐开云体育mu88qh88
xosotin chelseathông tin chuyển nhượngcâu lạc bộ bóng đá arsenalbóng đá atalantabundesligacầu thủ haalandUEFAevertonxosofutebol ao vivofutemaxmulticanaisonbethttps://bsport.fithttps://onbet88.ooohttps://i9bet.bizhttps://hi88.ooohttps://okvip.athttps://f8bet.athttps://fb88.cashhttps://vn88.cashhttps://shbet.atbóng đá world cupbóng đá inter milantin juventusbenzemala ligaclb leicester cityMUman citymessi lionelsalahnapolineymarpsgronaldoserie atottenhamvalenciaAS ROMALeverkusenac milanmbappenapolinewcastleaston villaliverpoolfa cupreal madridpremier leagueAjaxbao bong da247EPLbarcelonabournemouthaff cupasean footballbên lề sân cỏbáo bóng đá mớibóng đá cúp thế giớitin bóng đá ViệtUEFAbáo bóng đá việt namHuyền thoại bóng đágiải ngoại hạng anhSeagametap chi bong da the gioitin bong da lutrận đấu hôm nayviệt nam bóng đátin nong bong daBóng đá nữthể thao 7m24h bóng đábóng đá hôm naythe thao ngoai hang anhtin nhanh bóng đáphòng thay đồ bóng đábóng đá phủikèo nhà cái onbetbóng đá lu 2thông tin phòng thay đồthe thao vuaapp đánh lô đềdudoanxosoxổ số giải đặc biệthôm nay xổ sốkèo đẹp hôm nayketquaxosokq xskqxsmnsoi cầu ba miềnsoi cau thong kesxkt hôm naythế giới xổ sốxổ số 24hxo.soxoso3mienxo so ba mienxoso dac bietxosodientoanxổ số dự đoánvé số chiều xổxoso ket quaxosokienthietxoso kq hôm nayxoso ktxổ số megaxổ số mới nhất hôm nayxoso truc tiepxoso ViệtSX3MIENxs dự đoánxs mien bac hom nayxs miên namxsmientrungxsmn thu 7con số may mắn hôm nayKQXS 3 miền Bắc Trung Nam Nhanhdự đoán xổ số 3 miềndò vé sốdu doan xo so hom nayket qua xo xoket qua xo so.vntrúng thưởng xo sokq xoso trực tiếpket qua xskqxs 247số miền nams0x0 mienbacxosobamien hôm naysố đẹp hôm naysố đẹp trực tuyếnnuôi số đẹpxo so hom quaxoso ketquaxstruc tiep hom nayxổ số kiến thiết trực tiếpxổ số kq hôm nayso xo kq trực tuyenkết quả xổ số miền bắc trực tiếpxo so miền namxổ số miền nam trực tiếptrực tiếp xổ số hôm nayket wa xsKQ XOSOxoso onlinexo so truc tiep hom nayxsttso mien bac trong ngàyKQXS3Msố so mien bacdu doan xo so onlinedu doan cau loxổ số kenokqxs vnKQXOSOKQXS hôm naytrực tiếp kết quả xổ số ba miềncap lo dep nhat hom naysoi cầu chuẩn hôm nayso ket qua xo soXem kết quả xổ số nhanh nhấtSX3MIENXSMB chủ nhậtKQXSMNkết quả mở giải trực tuyếnGiờ vàng chốt số OnlineĐánh Đề Con Gìdò số miền namdò vé số hôm nayso mo so debach thủ lô đẹp nhất hôm naycầu đề hôm naykết quả xổ số kiến thiết toàn quốccau dep 88xsmb rong bach kimket qua xs 2023dự đoán xổ số hàng ngàyBạch thủ đề miền BắcSoi Cầu MB thần tàisoi cau vip 247soi cầu tốtsoi cầu miễn phísoi cau mb vipxsmb hom nayxs vietlottxsmn hôm naycầu lô đẹpthống kê lô kép xổ số miền Bắcquay thử xsmnxổ số thần tàiQuay thử XSMTxổ số chiều nayxo so mien nam hom nayweb đánh lô đề trực tuyến uy tínKQXS hôm nayxsmb ngày hôm nayXSMT chủ nhậtxổ số Power 6/55KQXS A trúng roycao thủ chốt sốbảng xổ số đặc biệtsoi cầu 247 vipsoi cầu wap 666Soi cầu miễn phí 888 VIPSoi Cau Chuan MBđộc thủ desố miền bắcthần tài cho sốKết quả xổ số thần tàiXem trực tiếp xổ sốXIN SỐ THẦN TÀI THỔ ĐỊACầu lô số đẹplô đẹp vip 24hsoi cầu miễn phí 888xổ số kiến thiết chiều nayXSMN thứ 7 hàng tuầnKết quả Xổ số Hồ Chí Minhnhà cái xổ số Việt NamXổ Số Đại PhátXổ số mới nhất Hôm Nayso xo mb hom nayxxmb88quay thu mbXo so Minh ChinhXS Minh Ngọc trực tiếp hôm nayXSMN 88XSTDxs than taixổ số UY TIN NHẤTxs vietlott 88SOI CẦU SIÊU CHUẨNSoiCauVietlô đẹp hôm nay vipket qua so xo hom naykqxsmb 30 ngàydự đoán xổ số 3 miềnSoi cầu 3 càng chuẩn xácbạch thủ lônuoi lo chuanbắt lô chuẩn theo ngàykq xo-solô 3 càngnuôi lô đề siêu vipcầu Lô Xiên XSMBđề về bao nhiêuSoi cầu x3xổ số kiến thiết ngày hôm nayquay thử xsmttruc tiep kết quả sxmntrực tiếp miền bắckết quả xổ số chấm vnbảng xs đặc biệt năm 2023soi cau xsmbxổ số hà nội hôm naysxmtxsmt hôm nayxs truc tiep mbketqua xo so onlinekqxs onlinexo số hôm nayXS3MTin xs hôm nayxsmn thu2XSMN hom nayxổ số miền bắc trực tiếp hôm naySO XOxsmbsxmn hôm nay188betlink188 xo sosoi cầu vip 88lô tô việtsoi lô việtXS247xs ba miềnchốt lô đẹp nhất hôm naychốt số xsmbCHƠI LÔ TÔsoi cau mn hom naychốt lô chuẩndu doan sxmtdự đoán xổ số onlinerồng bạch kim chốt 3 càng miễn phí hôm naythống kê lô gan miền bắcdàn đề lôCầu Kèo Đặc Biệtchốt cầu may mắnkết quả xổ số miền bắc hômSoi cầu vàng 777thẻ bài onlinedu doan mn 888soi cầu miền nam vipsoi cầu mt vipdàn de hôm nay7 cao thủ chốt sốsoi cau mien phi 7777 cao thủ chốt số nức tiếng3 càng miền bắcrồng bạch kim 777dàn de bất bạion newsddxsmn188betw88w88789bettf88sin88suvipsunwintf88five8812betsv88vn88Top 10 nhà cái uy tínsky88iwinlucky88nhacaisin88oxbetm88vn88w88789betiwinf8betrio66rio66lucky88oxbetvn88188bet789betMay-88five88one88sin88bk88xbetoxbetMU88188BETSV88RIO66ONBET88188betM88M88SV88Jun-68Jun-88one88iwinv9betw388OXBETw388w388onbetonbetonbetonbet88onbet88onbet88onbet88onbetonbetonbetonbetqh88mu88Nhà cái uy tínpog79vp777vp777vipbetvipbetuk88uk88typhu88typhu88tk88tk88sm66sm66me88me888live8live8livesm66me88win798livesm66me88win79pog79pog79vp777vp777uk88uk88tk88tk88luck8luck8kingbet86kingbet86k188k188hr99hr99123b8xbetvnvipbetsv66zbettaisunwin-vntyphu88vn138vwinvwinvi68ee881xbetrio66zbetvn138i9betvipfi88clubcf68onbet88ee88typhu88onbetonbetkhuyenmai12bet-moblie12betmoblietaimienphi247vi68clupcf68clupvipbeti9betqh88onb123onbefsoi cầunổ hũbắn cáđá gàđá gàgame bàicasinosoi cầuxóc đĩagame bàigiải mã giấc mơbầu cuaslot gamecasinonổ hủdàn đềBắn cácasinodàn đềnổ hũtài xỉuslot gamecasinobắn cáđá gàgame bàithể thaogame bàisoi cầukqsssoi cầucờ tướngbắn cágame bàixóc đĩaAG百家乐AG百家乐AG真人AG真人爱游戏华体会华体会im体育kok体育开云体育开云体育开云体育乐鱼体育乐鱼体育欧宝体育ob体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育亚博体育开云体育开云体育棋牌棋牌沙巴体育买球平台新葡京娱乐开云体育mu88qh88

YENİ HABERLER

YORUMLAR

Henüz hiç yorum yapılmamış.

YENİ HABERLER